वासिङटन, एजेन्सी।
अमेरिकी रक्षा मन्त्रालय (पेन्टागन) ले आफ्नै गुप्तचर निकाय डिफेन्स इंटेलिजेन्स एजेन्सी (डीआईए) का प्रमुख लेफ्टिनेन्ट जनरल जेफरी क्रुजलाई पदबाट बर्खास्त गरेको छ। ह्वाइट हाउसले इरानमा भएको अमेरिकी आक्रमणको प्रभावबारे डीआईएले तयार पारेको मूल्यांकन प्रतिवेदनप्रति असन्तुष्टि जनाएपछि यो कदम उठाइएको हो।

पेन्टागनले जारी गरेको विज्ञप्तिमा क्रुज अब डीआईए प्रमुखका रूपमा कार्यरत नहुने उल्लेख गरिएको छ। उनीसँगै अन्य दुई वरिष्ठ सैन्य कमाण्डरहरूलाई पनि पदच्युत गरिएको अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यम बीबीसी ले जनाएको छ। तर रक्षा मन्त्रालयले विस्तृत कारण भने सार्वजनिक गरेको छैन।

ट्रम्प प्रशासनसँगको असहमति

यसअघि गत जुन महिनामा राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले पेन्टागनको एउटा गोप्य प्रतिवेदनबारे खुलेर असहमति जनाएका थिए। उक्त प्रतिवेदनमा अमेरिकी आक्रमणले इरानको परमाणु कार्यक्रमलाई केवल केही महिना मात्र ढिलाइ गराएको उल्लेख गरिएको थियो। तर ह्वाइट हाउसले त्यसलाई पूर्ण रूपमा गलत ठहर गर्दै, इरानका परमाणु स्थलहरू “पूर्ण रूपमा नष्ट” गरिएको दाबी गरेको थियो।

राष्ट्रपति ट्रम्पले मिडियालाई समेत दोष लगाउँदै, “इतिहासकै सबैभन्दा सफल सैन्य आक्रमणमध्ये एक” लाई अपमानित गर्ने प्रयास गरिएको आरोप लगाएका थिए। यसै विषयले पेन्टागन र ह्वाइट हाउसबीचको अविश्वास झन् चर्काएको विश्लेषकहरूको भनाइ छ।

गुप्तचर मूल्यांकनमाथि राजनीतिक दबाब

अमेरिकी नीतिगत वृत्तमा लामो समयदेखि गुप्तचर एजेन्सीहरूको स्वतन्त्र मूल्यांकन र ह्वाइट हाउसको राजनीतिक प्राथमिकता बीच द्वन्द्व हुने गरेको छ। यस पटक पनि डीआईएको प्रतिवेदन र राष्ट्रपतिको घोषणाबीचको फरकले सरकारभित्रको विभाजनलाई उजागर गरेको देखिएको छ।

सैन्य विश्लेषकहरूले यस घटनालाई राष्ट्रपति प्रशासनले गुप्तचर निकायमाथि राखेको दबाबको उदाहरणका रूपमा लिएका छन्। उनीहरूका अनुसार, इरानको परमाणु कार्यक्रमबारे यथार्थपरक मूल्यांकन भन्दा बढी राजनीतिक सन्देशलाई महत्व दिइनु खतरनाक हुनसक्छ।

अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिक्रिया

इरानसम्बन्धी अमेरिकी आक्रमण र त्यसपछिका गतिविधिले मध्यपूर्वमा अस्थिरता बढाएको अन्तर्राष्ट्रिय समुदायको चिन्ता रहेको छ। युरोपेली संघ (ईयू) का केही अधिकारीहरूले अमेरिकी दाबीलाई प्रश्न गरेका छन् भने रूस र चीनले अमेरिकाले गरेको आक्रमण अन्तर्राष्ट्रिय कानुनविपरीत भएको टिप्पणी गरेका छन्।